Zo werd ik een Java Champion, en zo kan jij er ook één worden

In 2005 bedenkt Sun Microsystems het concept van de Java Champion: een unieke groep ervaren Java-technologen en community leaders. Oracle, de huidige eigenaar van Java, omschrijft Java Champions als volgt: “Het zijn leiders, influencers en enablers die de gemeenschap helpen groeien. Java Champions zijn op veel manieren actief; ze doen mee aan Java-projecten, werken samen in Java User Group communities, spreken op conferenties, schrijven, trainen, coachen, bevorderen inclusiviteit en nog veel meer.”

Op dit moment zijn er wereldwijd ongeveer 375 Java Champions, waarvan bijna 20 in Nederland. Zo’n exclusieve groep experts met een enorme bak kennis en ervaring, dat klinkt als een groep superhelden! Maar, dat valt reuze mee. Een Java Champion is eigenlijk maar gewoon een mens. Maar wel een mens binnen een groep waar veel mensen bij willen horen, zoveel is duidelijk. Waarom willen mensen dat? Het is een eer, een bewijs van je kennis en kunde in een bepaald gebied. Waardering voor wat je hebt gedaan om anderen en de community van Java te helpen. Met slechts zo’n 375 champions op een groep van miljoenen Java developers in de wereld is het nog altijd een bijzondere titel.

De groep bepaalt. Je moet worden aangedragen door een andere Java Champion die heeft opgeschreven wat jij allemaal hebt gedaan. Maar daarmee ben je er nog niet. Na je nominatie moeten ook andere Java Champions het je gunnen. Je moet dus zorgen dat mensen je kennen, dat ze weten wat je hebt gedaan, dat ze je goed vinden. Dan krijg je +1’tjes van andere champions. En die +1’tjes kun je op zich nog wel makkelijk halen door goed te netwerken. De kunst is om geen -1’tjes te krijgen. Mensen die jou niet kennen moeten op basis van jouw profiel, en op basis van de manier waarop jij voorgedragen wordt, ook denken dat je erbij hoort. Uiteindelijk moet je onder aan de streep vooral zelf aan de slag. Je kan gecoacht worden, voorgedragen worden, maar je moet het echt zelf doen.

Er is geen afvinklijst beschikbaar met dingen die je ‘gedaan’ moet hebben, voordat je Java Champion kan worden. Zoals in de quote van Oracle hierboven gezegd moet je “op veel manieren actief zijn”; meedoen aan projecten, spreken op conferenties, artikelen schrijven. Dat jezelf in de kijker spelen is niet voor iedereen zijn tweede natuur. We zijn allemaal developers en dat zijn over het algemeen wat meer ingetogen persoonlijkheden. Maar er worden geen concessies gedaan op de voorwaarden om Java Champion te worden. Het kan voorkomen dat je heel veel doet voor de community, maar als je jezelf niet in de kijker speelt of wil spelen, dan word je geen Java Champion. We kunnen diegene dan wel Java Champion maken, maar dan gebeurt er waarschijnlijk niks mee. Je wordt Java Champion omdat je echt iets wilt en kunt uitdragen.

In die zin verschilt het Java Champion programma echt van bijvoorbeeld het MVP-programma van Microsoft. MVP’s worden veel meer commercieel getraind en het is veel duidelijker aan welke voorwaarden je moet voldoen om MVP te kunnen worden. Er zijn duidelijke regels wat je wel en niet mag zeggen over Microsoft, en bovendien moet je je titel elk jaar vernieuwen. Mensen trekken vaak de gelijkenis tussen Java Champions en Microsoft MVP’s, maar eigenlijk is dat appels met peren vergelijken.

Als klein jongetje wilde ik chefkok worden, of treinmachinist. Het idee om ‘iets met computers’ te gaan doen, kwam pas later. Ik herinner me wel dat er altijd een grote computer in ons ouderlijk huis stond, en dat er een man met een hele grote sporttas vol bakken diskettes langskwam om de computer te maken en om spelletjes voor mij te installeren. Ik was daarnaast op de een of andere manier altijd degene die bij LAN-parties de netwerkkabels aan elkaar verbond. Dus toen ik rond mijn 14^e eens begon na te denken over de toekomst besloot ik om een MBO-opleiding Netwerkbeheer te gaan doen. Na drie jaar stroomde ik door naar het HBO, en in het overgangsjaar kreeg ik één lesje programmeren. Ik zie die leraar een browser openen, een knopje en een invoerveldje. “Kijk, en als ik nu dit doe, dan kan ik wat ik hier intyp daar op een labeltje tonen en kleurtjes geven.” Dat was genoeg. Ik ben direct overgestapt naar de opleiding voor Software Engineer, en developer geworden.

In 2007 bleef ik bij mijn stagebedrijf hangen en besloot om niet verder te studeren maar on the job verder te leren. Van developer groeide ik door naar Software Architect, naar consultant en naar manager. Ik heb mezelf steeds herontdekt. Waar haal ik nou energie uit? Ik wil problemen fixen. Als mensen het echt niet meer snappen, kom ik graag opdraven om te kijken of ik er nog kaas van kan maken. Door de jaren heen ben ik mijn kennis ook gaan delen in een blog, op conferenties, in artikelen en binnen de Java community. En zo kwam ik in aanraking met het fenomeen van Java Champion.

Ik ontwikkelde me door de jaren heen sterk op het gebied van Java EE. In mei 2018 had ik net een jaar spreken op conferenties achter de rug, dus ik was al vrij zichtbaar, maar meewerken aan Open Source projecten had ik nog niet gedaan. Waarom zou ik dat kunnen, meewerken aan een project waar al zoveel slimme mensen aan werken die zoveel mooie dingen doen? Ik had ook geen idee waar ik moest beginnen.

Op een conferentie kwam ik Java Champion Emily Jiang tegen, werkzaam bij IBM, die een talk hield over Enterprise Java. Naderhand raakte ik met haar in gesprek en zij overtuigde me ervan dat ik mijn kennis veel meer moest gaan delen. Ze geloofde duidelijk in mij. Zij is me toen gaan coachen, heeft me geadopteerd in de community en gestimuleerd om mijn mening te geven en bij te dragen. Ik dacht “ja, dat kan ik wel proberen, misschien leer ik er nog wat van”. Het was echt een bewuste keuze om mezelf te gaan focussen op community involvement.

In eerste instantie was ik vooral geïnteresseerd in de verhalen van andere Java Champions. Wat had het hen gebracht? Maar al snel trok ik de stoute schoenen aan en vroeg ik binnen de groep of mensen dachten dat het ook iets voor mij zou kunnen zijn. Het leek me een mooie titel, een mooie waardering voor alle tijd en moeite die ik – zowel in mijn werk als in mijn vrije tijd – in de community stak.

En toen gebeurde het. Ik kwam thuis na een avondje sporten en ik had 100 Twitter notificaties gemist. Wat bleek? Ik zat erbij! Ik was Java Champion geworden.

In principe zou je, vanaf het moment dat je Java Champion bent, achterover kunnen leunen. Je bent Java Champion voor het leven, dus je hoeft niets meer te doen. Er is ook niemand die zegt dat je op bepaalde conferenties moet spreken of bepaalde artikelen moet schrijven. Dat doe je omdat je het zelf wil. Of niet. Maar ja, waarom ben je dan Java Champion geworden?

De Java community werkt door mensen die proactief dingen willen doen. Iedereen heeft een sterke intrinsieke motivatie. Voor mij is die motivatie heel duidelijk: Omdat ik graag kennis wil delen, problemen wil oplossen en met mensen wil werken. Dat komt daar allemaal samen. Ik kan mooie reizen maken, de wereld zien, mensen spreken, kennis uitdragen en natuurlijk kennis opdoen. Community involvement is voor mij een hobby, maar ik kan deze nu perfect combineren met mijn werk. De kennis die ik op doe door mijn rol binnen de Java community maakt me ook weer waardevoller in mijn werk als consultant. Ik weet nu zo veel, mede doordat ik dit allemaal doe. Anders was ik een Java developer geweest met veel kennis, maar niks extra’s, zoals mijn sterk verbeterde soft skills.

Het is belangrijk dat je voor jezelf bepaalt hoe je door wil pakken nadat je Java Champion bent geworden. Voor mij is dat bijvoorbeeld blijven spreken. Momenteel sta ik vijf tot tien keer per jaar op buitenlandse conferenties, spreek ik ook vijf tot tien keer in Nederland en praktisch op tweewekelijkse basis bij klanten. Vroeger was dat meer, maar dat past niet meer in mijn huidige situatie, zowel zakelijk als privé. Want al dat reizen is mooi, maar ook intens. Vorig jaar vloog ik op maandag naar Chicago, op donderdag terug naar huis, toen een weekje naar België en toen weer terug naar Las Vegas van maandag tot vrijdag. Daarna was het wel klaar, toen kon ik het aan mijn gezin – en aan mijn werkgever overigens – niet meer uitleggen. Inmiddels ben ik dus wat selectiever geworden, maar wat het me oplevert weegt nog altijd op tegen de moeite. Op het moment dat ik het gevoel krijg dat ik niet naar Amerika wil vliegen voor een conferentie omdat het de moeite niet waard is, dan ga ik het ook niet doen. Maar zolang ik de energie voel, ga ik gewoon.

Onzekerheid verdwijnt niet per se door de titel van Java Champion, wel door de jarenlange ervaring die ik inmiddels heb. Ik durf ook meer mijn mening te geven binnen de groep, over potentiële nieuwe Java Champions of over projecten. Dat ik dat durf te doen, binnen een groep van zo’n 375 hele goede mensen die op veel vlakken vaak veel meer weten dan ik, dat betekent dat de onzekerheid wel weg is.

De community gaat heel respectvol met elkaar om. Het gaat altijd over de inhoud, in principe nooit over de persoon. Ik ben er niet vies van om soms dingen te proberen, waar ik dan feedback op vraag. En dan komt er wel eens uit dat het gewoon een heel slecht idee was. Dat leg ik dan naast me neer en dan hoop ik dat er niemand meer op terug komt ;). Dat hoort ook bij de groei, daar leer je weer van.

Gezonde spanning van op het podium staan blijft, maar er is één ding dat ik echt vreselijk vind: Reviews lezen van mijn sessies. Ik doe het ook te weinig. Ik zou er veel uit kunnen halen als ik het wel zou doen, maar mán. Vooral op Youtube zijn mensen niet zo subtiel, want ze kunnen lekker anoniem zijn. Maar ook op conferenties zijn zulke mensen aanwezig.

Ik heb een keer een sessie gehouden op een conferentie, en achteraf kreeg ik de voting results binnen, van hoe mensen het vonden. Daar stonden een aantal groene stemmen tussen, heel positief, een aantal iets minder groene, nog steeds positief. Daarna was er een tijdje niets, en daarna kwamen er een aantal rode, score 1 van 10, en daar stond niets bij. Daar kon ik dus niets mee. Ik heb lang geprobeerd om te begrijpen waar dit door kwam, maar ik heb inmiddels ook geleerd dat je sommige dingen niet moet proberen te begrijpen of op te lossen. Leren focussen op dingen die er wél toe doen, is weer een stuk ervaring dat je door de jaren heen ontwikkeld.

Ik wil vooral nog meer mensen raken, nog meer (grote) bedrijven helpen, nog strategischer worden. En blijven spreken. Ik ben nog niet klaar in de community. Mensen zien me blijkbaar echt als expert.

Er komt een boek uit, ‘Developer Career Masterplan’, van twee van de meest actieve mensen in de community die ik ontzettend respecteer. Ze hebben mij gevraagd om dat boek te lezen en te reviewen. En wat blijkt nou? Ik ben input voor een hoofdstuk in dat boek. Zij hebben bedacht dat mijn kennis en wat ik heb uitgedragen waardevol is voor een boek dat zij hebben geschreven. Dat kwam wel even aan!

Doe het omdat je het wil. Als je het gevoel hebt dat je met mensen móet gaan netwerken, dan ga je dat niet leuk vinden, dan ga je die mensen niet op de juiste manier benaderen en dan ga je niet op de juiste manier bekend staan in de community. Ga dan vooral iets anders doen, of ga het op de één of andere manier leuk vinden, zoals ik heb gedaan. Blijf bij jezelf. Als het je passie is, dan komt het vanzelf, uit jezelf en kun je ontzettend veel betekenen voor anderen als Java Champion.

Wil je verder sparren over Java Champions en kijken of het ook iets voor jou zou kunnen zijn? Neem contact met me op, ik vertel je graag (nog) meer!